Brief aan de Tweede Kamer en Provincie over herziene afspraken met Shell en Exxon

Op 20 november jl. stond in het Financieel Dagblad:  Staat wil afspraken met Shell en Exxon over gas herzien.

Zie: http://fd.nl/economie-politiek/903406/staat-wil-afspraken-met-shell-en-exxon-over-gas-herzien

• Het is onvoorstelbaar dat de minister is geïnformeerd door departementen met ondermaatse kennis. Het is bekend dat regelmatig werknemers van Shell zijn gedetacheerd bij de ministeries.
  

Zie: “Een eerdere snelle blik in de cables had al het nieuws opgeleverd dat de Nederlandse ministeries van Economische en Buitenlandse Zaken soms hoge ambtenaren één of twee jaar lang naar Royal Dutch Shell detacheren. Ook het omgekeerde komt voor, en ook de Britse regering kent een dergelijke uitwisseling, althans met Shell.”

Bron: De Groene Amsterdammer, 23 oktober 2013 https://www.groene.nl/artikel/het-ministerie-van-shell-zaken

Het is als het waar is dat de minister onvoldoende is geïnformeerd door zijn ambtenaren dus ook niet verwonderlijk hoe hij het volgende in een brief aan de Kamer kan schrijven over het risico op de korte termijn:
“Voor de korte termijn, de komende drie tot vijf jaar, bestaat er wel voldoende duidelijkheid over de aardbevingsdreiging en bijbehorende risico’s. Volgens de huidige berekeningen moet voor de komende drie jaar rekening worden gehouden met een maximale aardbevingsmagnitude van 4,1 op de schaal van Richter en een bijbehorende grondversnelling van 0,12g. Voor beide geldt een kans van 10% dat deze sterker respectievelijk hoger wordt.” “Voor gebouwen is er – bij het optreden van een aardbeving van de voorziene maximale sterkte – reden tot zorg. Bij een grondversnelling van 0,12g lopen bepaalde categorieën huizen het gevaar op grote schade. Versterking van gebouwen in het gebied is nodig om de gevolgen van zwaardere aardbevingen te beperken.

Bron: 33 529 Gaswinning Groningen-veld Nr. 28 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 17 januari 2014
https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-33529–28.pdf

• Houtenbos verwacht een kans van 23% op bevingen van 4.1 of zwaarder gedurende de periode 2014-2016, meer dan tweemaal zoveel als de 10% waarop de huidige afweging van het veiligheidsrisico en het pakket aan schadebeperkende maatregelen zijn gebaseerd
  (Bron: Brief Minister Kamp aan Tweede Kamer, 17-01-2014, kenmerk DGETM / 14008697).
  
• “De jaarlijkse overschrijdingskans is bepaald onder de aanname dat voor de komende drie jaar (tot jan. 2017) het systeem in eerste orde als stationair mag worden beschouwd. In realiteit is het systeem echter niet stationair, maar neemt de overschrijdingskans van een bepaalde grondversnelling bij de voorgenomen productie met de tijd toe. De hier gebruikte aanname betekent dat over de drie jaar bekeken het eerste jaar de overschrijdingskans waarschijnlijk wordt overschat en in het derde jaar wordt onderschat.”
  

Bron: Staatstoezicht op de Mijnen. http://www.sodm.nl/sites/default/files/redactie/risico%20analyse%20aardgasbevingen%20groningen.pdf

• Wanneer bij de Huizinge-beving (M3.6) sprake was van piekversnellingen tot ongeveer 0,1g, lijkt het onwaarschijnlijk dat bij een beving met M4.1 gesproken kan worden van een bijbehorende versnelling van 0,12g. NB. Een beving van M4.1 is 3 keer sterker dan een van M3.6 en de energie die vrijkomt is ruim 5½ keer zo veel.
  
• Versterking van gebouwen zou tijdens de herstelwerkzaamheden moeten gebeuren. De NAM is volgens de mijnwet immers verplicht zo mogelijk schade te voorkomen.
  
• Versterken om bestand te zijn tegen een kracht van 0,12g zoals nu is besloten is ronduit onbegrijpelijk en veel te weinig om de veiligheid te garanderen.

“The largest recorded PGV in the region is 34.5 mm/s, which is equivalent to a 20-35% probability of damage to masonry (gemetselde) buildings.” Bron: The August 16, 2012 earthquake near Huizinge (Groningen) Bernard Dost and Dirk Kraaijpoel KNMI, De Bilt January 2013 https://www.rvo.nl/sites/default/files/2014/03/13_Tweede%20Kamerbrief%2025%20januari%202013%20v2%20kl.pdf

• Dat wil zeggen dat bij een PGA (Piekgrondversnelling) van ong. 0,1g (geconstateerd bij de Huizinge-beving op 16 aug. 2012) er een kans op schade bij gemetselde gebouwen was van 20 tot 35%. In Middelstum is geen enquête geweest om deze schatting te verifiëren. Maar dat het meer is geweest dan 35% mag zeker gesteld worden.
  

• Tijdens deze beving is een PGA (versnelling) geconstateerd van 85 cm/sec2. Een PGA tussen 15 en 30 cm/sec2 past volgens Rien Herber bij een intensiteit VI op de EMS-schaal, een PGA tussen 30 en 60 cm/sec2 past bij intensiteit VII en een PGA van 85 cm/sec2 past bij een intensiteit VIII, maar het KNMI blijft volhouden tijdens de Huizingebeving dat de intensiteit VI (op de EMS-schaal) was.
  

  Rien Herber is Hoogleraar Geo-Energy, Lid van de MijnRaad, Lid van de Raad van toezicht KNMI, Lid van de Raad van Toezicht Geologische dienst Nederland, Bestuurslid TKI Gas (Topsector Energie).

• Het oordeel van de Raad van State was dat een hele kleine kans op een enkele aardbeving bij Bergen met een sterkte van 3,9 en met een intensiteit van circa VI acceptabel is. Zie Bijlage 1 Het seismisch risico door delfstofwinning in Friesland www.sodm.nl/sites/default/files/redactie/bijlage%2013066418.pdf
• In Middelstum zijn intensiteiten ervaren hoger dan VI. Het is goed mogelijk dat daarom de intensiteit door het KNMI/NAM op VI blijft staan. Ondanks aandringen van mijn kant weigerde Dost hierop in te gaan; ook schriftelijke vragen zijn door het KNMI niet beantwoord.
  
• De taxatierapporten van de taxateurs van de NAM zijn door Arup in de risico berekeningen wel meegenomen, waardoor veel schade (zettingsschade, schade wegens ‘ouderdom woning’ of ‘achterstallig onderhoud’) niet is meegenomen.

Dit vertelt Shell in haar ledentijdschrift over bevingen:

Bron: Shell Venster mei/juni 2009 http://www.electronicsandbooks.com/eab1/manual/Magazine/S/Shell%20Venster%20NL/200905%20%5B32%5D.pdf

Omdat het te veel is om op te noemen, heb ik getracht de dingen die me interesseerden, zoals bovenstaande, op te schrijven. Soms met, soms zonder commentaar of conclusies.

Totaal beslaat het document 370 pagina’s. Tweederde is reeds geplaatst. De rest volgt zo snel mogelijk. Zie http://ondergroningen.nl/de-onderwereld-van-groningen/

Ik heb mijn best gedaan om zo correct mogelijk alles weer te geven. Als niet deskundige kan het mogelijk zijn dat er iets moet worden aangepast of toegevoegd. Maar het is zeker de moeite waard als naslagwerk van feiten m.b.t. de gaswinning in Groningen.

 

Met vriendelijke groet,

Hilda Groeneveld