Feiten spreken voor zich

Een wankel evenwicht
Bij evenwicht hoort een weegschaal. En geijkte gewichtjes.

Tolerantie
In Groningen heerst een wankel evenwicht tussen het handelen van NAM cq Overheid en de tolerantie van de bevolking. Daarnaast is frictie tussen inwoners onderling waar te nemen. Een logisch gevolg van spanningen, ongeloof, angst voor verlies van inkomen, enz., met uiteindelijk voor iedereen negatieve gevolgen. Niemand echter kan een ander kwalijk nemen hoe hij of zij ergens over denkt. Wat wel kan is elkaars standpunten serieus meenemen in een gesprek. De voorwaarde hiervoor is een grote mate van openheid.

Leken en deskundigen
Omdat de bewoners van Groningen steeds te horen krijgen hoe goed de NAM en de overheden het met hen voorhebben, hen willen helpen, met hen in gesprek willen blijven, doorlopend van alles beloven, maar tegelijkertijd onvoldoende voorgelicht worden over de werkelijke feiten, is het goed de achterkant van het gelijk ook te tonen.

Als niet-deskundigen kunnen we tegen reuzen als NAM en Overheid niet zo veel doen. We weten hoe het afloopt wanneer je als burger een proces wilt aanspannen tegen de NAM of de Staat. Wie geld heeft, heeft de macht. Of het recht nu wel of niet aan je kant staat, dat maakt niet uit.

We lopen als niet-deskundigen altijd achter op onderzoek en kennis. Daarvoor ontbreken de mogelijkheden zoals de NAM en Overheid die wel hebben. Enkelingen en onafhankelijke deskundigen halen dit nooit in. Dat weet de Overheid/NAM. Duizenden pagina’s vol met technische hoogstandjes of slaapverwekkende tarra worden geproduceerd. Vragen van bewoners worden keer op keer beantwoord met telkens andere argumenten, ingewikkelde details, nieuwe terminologie, enz.

Het eindeloos oproepen tot meer en beter onderzoek doet vermoeden dat zowel de NAM als de Staat met de vingers gekruist afwachten hoe het verloop zal zijn. Waarom vorige onderzoeken meestal de voor het mijnbouwbedrijf meest gunstige scenario’s lieten zien, blijkt achteraf vooral natte vingerwerk geweest te zijn.

Dit proces gaat door tot er geen winst meer te behalen valt of totdat de Groningers hun eigen grenzen weten te stellen door op te komen voor hun grondrechten.

Politiek en Bestuur
Ondertussen heeft het de schijn dat de lokale en provinciale politici de bewoners op een integere manier vertegenwoordigen en bestuurders voor hen opkomen. Er worden diverse avonden georganiseerd en naar mensen geluisterd, maar echte besluiten met name t.a.v. de veiligheid worden daar niet genomen. Dat bewoners hun mening mogen zeggen, lijkt te passen in het strategisch beleid van bestuurders en NAM: draagvlak van bewoners is van eminent belang. Waarheidsvinding wordt door bestuurders over het algemeen niet in dank afgenomen. De overheden zijn sowieso niet onafhankelijk, gezien de belangenverstrengeling met de NAM en Shell.

Toekomstige problemen
Het is nog niet bekend welke problemen de gaswinning in de toekomst zal veroorzaken. Dat de gevolgen van de gaswinning nog lange tijd zullen worden ervaren is wel duidelijk.

Wat zijn de vooruitzichten voor de mensen en het landschap? Wat zijn de rechten bij een overstroming of een aardbeving?

Hoe sterk zijn de dijken? Is er ervaring met de nieuwe methode van het versterken van zowel zeedijken als binnendijken?

Hoe moeten de waterschappen omgaan met het eeuwigdurend probleem van de provinciale waterhuishouding met een eenmalig vastgesteld bedrag?

Inwoners willen niet alleen na een niet ondenkbaar faillissement van de NAM, maar ook na 30 jaar, nadat NAM is gestopt met winnen, nog kunnen rekenen op schadevergoeding. Ook daarbij ontbreekt momenteel het vertrouwen.

Zo heeft NAM in een overeenkomst met het Rijk de schade die veroorzaakt wordt door bodemdaling als gevolg van gaswinning in 1983 afgekocht. Deze Overeenkomst Rijk-NAM heeft alleen betrekking op eigendommen van de Rijksoverheid en die van haar rechtsopvolgers (zoals de waterschappen Noorderzijlvest en Hunze en Aa’s en Groningen Seaports). Van de ca. € 295 miljoen is nog slechts € 166,6 miljoen over (prijspeil 1980). Eén ding is zeker, dit bedrag zal voor alle toekomstige schade door bodemdaling onvoldoende zijn.

Wanneer gestopt is met gaswinnen, vervalt na 30 jaar de plicht tot schadevergoeding. De NAM is dan niet meer aansprakelijk te houden voor naijlende en/of cumulatieve gevolgen veroorzaakt door de gaswinning. Dat betekent dat in de toekomst de ingelanden zelf opdraaien voor de eeuwigdurende problemen met de waterhuishouding in de Provincie.

Dat is de wet. De recente uitspraak van de NAM dat schade niet verjaart, doet daar dus niet aan af. Bron: Dagblad van het Noorden d.d. 25 september 2014

Dat de bodem rustig wordt na het stoppen van de gaswinning, is wishful thinking. Niemand weet hoe de aarde onder ons zal reageren. Er is een kettingreactie in gang gezet die vooreerst nog lang niet is uitgewerkt. Er zijn nieuwe breuken ontstaan, ook boven het zout; aquifers in de diepe ondergrond zijn in beweging en ook de ondiepe ondergrond is door de bevingen in beroering gebracht, waarvan alle gevolgen nog lang niet in beeld zijn gebracht.

Houding Overheid t.a.v. bewoners
Minister Kamp zegt op 29 december 2013 tijdens zijn bezoek aan Loppersum: “Dit zijn rustige mensen die ook met rust gelaten willen worden. Het is indrukwekkend hoe ze met de gebeurtenissen omgaan. Maar ze zijn wel bang door wat er gebeurt. Ze willen resultaten zien. Daar wachten ze nu op.”

Burgemeester Rodenboog van Loppersum prijst zijn gast: “Heel goed dat hij hier is om met de mensen te praten. En de ombudsman, dat kan de volgende week geregeld zijn.” Bron: Dagblad van het Noorden, 30 december 2013

De minister van EZ schrijft in een brief aan de Tweede Kamer d.d. 17 januari 2014: “De gevolgen van langjarige gaswinning in Groningen zijn het afgelopen jaar steeds duidelijker geworden. De bewoners van de regio, en met name die in het meest risicovolle gebied rond Loppersum, zijn geconfronteerd met een toenemend aantal aardbevingen, waarvan de kracht bovendien groter is dan voorheen. De gevolgen voor huizen en gebouwen zijn zichtbaar. Dit leidt bij de bewoners tot oprechte zorgen over hun persoonlijke veiligheid en welbevinden in de directe leefomgeving. De ongerustheid en boosheid van de mensen in het deel van Groningen boven het aardgasveld wordt breed gedeeld. Rustige en redelijke mensen zijn bezorgd over hun veiligheid en over wat er gaat gebeuren met hun woning en hun woonomgeving. Zij vinden het oneerlijk dat iedereen in Nederland profijt heeft van het aardgas, en zij met de brokken blijven zitten. Zij lopen risico, lijden schade, zien hun huis, maar ook hun kerken en andere monumenten beschadigd raken. Bijkomend punt van zorg is dat het economische perspectief van de regio kwetsbaar is. Er is meer dan bezorgdheid en boosheid bij de Groningers, zij zijn verontwaardigd en vinden dat hen onrecht wordt aangedaan. Deze gevoelens zijn zeer begrijpelijk en vereisen – net als de problematiek zelf – een adequate bestuurlijke reactie.”

“Vanaf het begin van het proces heb ik de onafhankelijkheid van de onderzoeken gewaarborgd.”

“Het kabinet heeft op basis van de onderzoeksresultaten, adviezen en gesprekken besloten tot maatregelen gericht op verbetering van de veiligheid, de leefbaarheid en het economisch perspectief van de bewoners van Groningen. De maatregelen worden genomen langs drie sporen:

1. gerichte vermindering van de gaswinning ten behoeve van de veiligheid;
   
2. grootschalige preventieve versterking van woningen, gebouwen en infrastructuur en adequate schadeafhandeling;
   
3. verbetering van het economisch perspectief van de regio door bedrijvigheid te stimuleren.”

Bron: brief aan de Tweede Kamer d.d. 17 januari 2014

Opmerkingen

• Bewoners vinden het taalgebruik van overheden en NAM vaak vernederend en manipulerend. Op deze manier spreek je als mensen niet met en over elkaar.
  
• Economisch perspectief kan niet geboden worden zonder het meenemen van de risico’s.
  

Conclusies

• Veiligheid wordt door de Overheid niet gegarandeerd.
  
• Dat er doden kunnen vallen past bij de gaswinning.
  
• De minister van EZ is vanuit de Overheid belanghebbende en kan derhalve niet de onafhankelijkheid van de onderzoeken waarborgen. 

  
  

Toekomstvisie gebied
Zowel de NAM als de Overheid zien de toekomst voor de provincie graag op een positieve manier. Wat daarbij past is een nuchtere kijk op de zaak: de voorwaarden onderkennen, en de voors en tegens tegen elkaar afwegen.

1. Nederland verkeert in zwaar weer en moet op alle fronten bezuinigen.
   
2. Het negatieve verschil tussen inkomsten en uitgaven bij de energie multinationals is de laatste drie jaar flink toegenomen. Dit leidt tot verkoop van activa en het vergroten van schulden, zoals blijkt uit onderzoek van de Amerikaanse Energie Informatie Administratie (AIE).
   
3. De hoeveelheid bevingen neemt toe en dit verschijnsel blijkt te correleren met de toegenomen productie.
   
4. De verhouding tussen aantal en kracht van de bevingen wordt door de NAM onderschreven. Deze wetmatigheid heet de Gutenberg-Richter relatie. Deze laat zien dat de kracht van de bevingen toeneemt in relatie tot het aantal. Niets wijst erop dat deze trend binnenkort stopt.
5. Steeds meer inwoners krijgen schade en/of willen uit het gebied vertrekken.
   

Om een toekomstvisie te ontwikkelen is een afweging nodig tussen de investeringen zoals het Rijk graag ziet en de risico’s in het gebied.

Gaswinning: een regionaal of landelijk probleem?
De gaswinning en de gevolgen daarvan zijn een landelijk i.p.v. een regionaal (houd het klein) probleem. Mijnbouw is altijd een nationale zaak. De winsten van de gaswinning zijn voor de NAM en het hele land (met name voor de randstad), de gevolgen voor de Groningers.

De voordelen voor de Staat om het probleem tot een regionaal probleem te maken zijn duidelijk:

1. Minder kosten (o.a. geen dure Raad voor de Mijnbouwschade, verantwoordelijkheden laten dragen binnen de regio).
   
2. Geen landelijk draagvlak (weinig bekendheid).
   
3. Geen buitenlandse interventie (reputatie NAM/Shell).
   
4. Werkt intimiderend richting de regio (onder controle te houden).
   

Opmerking

• De rest van Nederland denkt dat de Staat Groningen voldoende steunt met €1.2 of €2 miljard.
  
• De NAM kan in de regio zijn eigen plan trekken (inclusief zwijgplicht voor gedupeerden, eigen onderzoek, risicogebieden aanwijzen, enz.).
  
• In het gebied boven de A7 is nooit echt geïnvesteerd.
  
• Van de FES-gelden ging 1% naar Friesland, Drenthe en Groningen (FES = Fonds Economische Structuurversterking).

  Toornwerd

Hoeveel doden accepteren de Groningers?
Een risiconiveau van 10-6 (een kans van 1 op 1 miljoen per jaar dat een persoon sterft als gevolg van de risico’s ) of lager, is algemeen geaccepteerd. Bij een hoger risiconiveau bepaalt het doorlopen van diverse ALARP*-stappen of die risico’s nog (tijdelijk) acceptabel zijn.

*ALARP = “As low as reasonably practical”.

Feitelijk betreft het ALARP-gebied (in de Nederlandse situatie) de 10-5 als het basisveiligheidsniveau. De ondergrens van 10-4 wordt weliswaar geïllustreerd door onvrijwillige risico’s, afkomstig van activiteiten van nationaal belang, maar is daarin mede begrensd door het maatschappelijk draagvlak. Bron: NAM: Notitie Risicobenadering Seismisch Risico Groningen, december 2013, bijlage 2

De NAM heeft de bekende factoren die een risico zwaarder doen ‘voelen’ dan berekend (bijvoorbeeld onvrijwilligheid en verdeling van ‘lasten en lusten’, meegenomen in de ontwikkeling van het uitgebreide pakket aan maatregelen die mede als doel hebben de risicoperceptie en –acceptatie te verbeteren. Bron: NAM: Notitie Risicobenadering Seismisch Risico Groningen, december 2013, bijlage 2

Opmerkingen

• De bewoners weten niet dat er op deze manier gerekend wordt en zijn zich er dus ook niet van bewust in hoeverre hun houding en mening meegewogen wordt.
  
• De ondergrens van het basisveiligheidsniveau 10-4 wordt niet gebruikt voor overstromingen. Hiervoor geldt het algemeen landelijk risiconiveau van 10-5.
  

Raad voor de Mijnbouwschade
Omdat de gevolgen van niet alleen de gaswinning, maar van alle aan mijnbouw gerelateerde activiteiten, jarenlang in meerdere delen van Nederland merkbaar zullen zijn, zal een nationale oplossing voor de problemen moeten komen.

Mijnbouw dient in principe altijd een nationale zaak en is dus ook een nationaal probleem i.p.v. een regionaal probleem. Het Rijk hoort daarom de volle verantwoordelijkheid te nemen.

Een soortgelijke organisatie als de Raad voor de Veiligheid die op voldoende afstand staat van de Overheid, zou als ‘Raad voor de Mijnbouwschade’ een oplossing kunnen bieden.

Een dergelijke Raad zou kunnen behandelen: de gevolgen van gaswinning (conventioneel en niet-conventioneel), zout- , steenkool- en oliewinning en alle aan mijnbouw gerelateerde zaken (o.a. opslag, eventueel toekomstig boren naar schaliegas en in het Carboon, rampen met vervoer LPG, leidingen, enz. enz.).

Daarbij is brede deskundigheid nodig op o.a. juridisch,
landschappelijk, geschiedkundig, economisch, financieel, sociaal, psychologisch, geologisch, bouwkundig en medisch gebied.

De enorme problematiek rond bv. de gaswinning in Groningen is te veelomvattend en te ingewikkeld voor een regionale tafel. Bovendien nemen vertegenwoordigers van het mijnbouwbedrijf (NAM) en bestuurders (Overheid) deel aan deze tafel, die daardoor onvoldoende op afstand staat van de veroorzakers cq belanghebbenden.

De dialoogtafel als ‘vertegenwoordiging ‘ van de bevolking van Groningen is op zijn zachtst gezegd, op een slimme manier terecht gekomen waar de Overheid/mijnbouwmaatschappij haar (de bevolking) het liefste ziet: regionaal, afgezonderd en klein. Een dergelijk initiatief is op voorhand gedoemd te mislukken, maar het winnen van gas is in ieder geval een poos veilig gesteld.

De dialoogtafel kan later verantwoordelijk gehouden worden voor foute beslissingen, met name wanneer de problemen groter worden.

Deze verantwoordelijkheid is groot: “NAM stelt: De “company values” vormen de kern van deze notitie (en gekozen insteek) omdat deze ingaat op het NAM-interne beleid en standaarden. Het element “societal values” is in deze notitie (Notitie Risicobenadering Seismisch Risico Groningen) niet in detail geduid met name omdat het (nog) ontbreekt aan een geschikt nationaal beleid in respons op de beslissingscategorie C*.

Er wordt een belangrijke input verwacht van dialoogtafels.”

*Beslissingscategorie C: het is een nieuw soort risico, met significante onzekerheden, een grote sociale en economische impact en sterke (afwijkende) zienswijzen en belangen. De tussenliggende QRA (Quantitatieve Risico Analyse) en kosten-baten-analyse (CBA) is maar ten dele een valide instrument om een solide brug te vormen. Bron: NAM: Notitie Risicobenadering Seismisch Risico Groningen, december 2013, bijlage 2

Gasakkoord en dialoogtafel
“De verantwoordelijkheid ligt bij de NAM en bij mij, maar wij
willen draagvlak bij de mensen in het gebied.” Aldus minister Kamp tijdens het overleg met de vaste commissie EZ d.d. 26 juni 2014. Bron: http://www.tweedekamer.nl/kamerleden/commissies/eli/

De politiek gaf aan dat een regionale dialoogtafel het vertrouwen zou kunnen helpen herstellen. Met een regionale tafel worden de problemen en de oplossingen echter terug gelegd op het bordje van de Groningers, terwijl volgens minister Kamp de problemen het hele land aangaan, omdat het hele land ook profiteert van de gasbaten.

Het probleem wordt nu geïsoleerd behandeld, zelfs zonder ruggespraak met de achterban van de deelnemers van de dialoogtafel.

Bewoners systematisch betrekken bij het uitvoeren van maatregelen

In het blad ‘Binnenlands Bestuur’ staat het volgende te lezen:

“Het kabinet draait niet alleen de gaskraan iets dichter, maar trekt ook 1,2 miljard euro uit voor Groningen. Daarvan moeten onder meer de gebouwen worden verbeterd. Dat zorgt er volgens de NAM voor ,,dat gaswinning ook in de toekomst verantwoord is”.

NAM-directeur Bart van de Leemput zegt op de site van de NAM: ,,Belangrijk is dat bewoners nu systematisch betrokken worden bij het uitvoeren van de maatregelen aan overlegtafels. Het gaat immers om hun huis, hun toekomst en hun veiligheid.”

“Het besluit betekent niet dat aardbevingen zullen stoppen”, benadrukt hij: ,,Onderzoeken laten zien dat de komende 3 jaar aardbevingen van 4.1 op de schaal van Richter kunnen optreden. In combinatie met het pakket aan maatregelen dat nu is overeengekomen, betekent dit een aanvaardbaar veiligheidsrisico.”

Bron: NAM-website Nieuwsbericht 17 januari 2014

René Leegte, Tweede Kamerlid voor de VVD, vindt dat er met het besluit van minister Kamp van Economische Zaken een einde komt aan een turbulente periode. Het terugschroeven van de gaswinning moet de kans op aardbevingen terugdringen. En schade en preventieve maatregelen worden ruimhartig vergoed. De provincie wordt daardoor veiliger en daarmee is de belangrijkste zorg voor de VVD weggenomen. Heel Nederland deelt in het leed van de Groningers en we zullen eraan moeten wennen dat de aardgasinkomsten zullen teruglopen.

Liesbeth van Tongeren, Tweede Kamerlid van GroenLinks, is boos over het kabinetsbesluit en vindt de uitkomsten minimaal. ,,Minister Kamp doet nauwelijks meer dan hij toch al verplicht was.” Zij vindt de gaskraan voor 40 procent dicht moet en de schade moet worden gecompenseerd. Bovendien moet de economie van Groningen volgens haar écht versterkt en dus duurzaam worden.”

Bron: http://www.binnenlandsbestuur.nl/drie-jaar-lang-minder-gas-uit-groningse-bodem.9192544.lynkx

De dialoogtafel is bovendien gebonden aan afspraken die niet democratisch tot stand gekomen zijn:

“Een belangrijk uitgangspunt is dat overeenstemming aan de tafel niet vrijblijvend is. De deelnemers aan de tafel verplichten zich de resultaten in eigen kring te verdedigen. Dat geldt voor alle gesprekspartners aan de tafel.” Bron: Dialoogtafel Groningen http://www.provinciegroningen.nl/actueel/dossiers/gaswinning-en-aardbevingen/dialoogtafel-groningen/

Opmerkingen

• Met het Gasakkoord wordt bedoeld: het akkoord dat gesloten is tussen het Kabinet, de commissaris van de Koning uit Groningen en negen burgemeesters. Dit akkoord is verwoord in het stuk: “Vertrouwen van herstel en Herstel van vertrouwen”.
  
• De dialoogtafel, als een van sporen van het programma van het eenzijdig aan de bewoners opgelegd gasakkoord, is niet
  een door de Groninger bevolking gedragen convenant en mag derhalve niet gezien worden als een dekmantel voor draagvlak.
  
• De afspraken zoals vastgelegd in het Gasakkoord tussen het kabinet, de Provincie en de burgemeesters, zijn ook niet ondersteund door de gemeenten door officiële raadsbesluiten.
  
• Het aantal huishoudens in de gemeenten Loppersum, Eemsmond, Winsum, Appingedam, Delfzijl, Bedum, de Marne, Slochteren en Ten Boer is ruim 48.000.
  

  De ver. Groninger Bodem Beweging vertegenwoordigt met ongeveer 2300 leden nog geen 5% van het totale aantal huishoudens van de 9 gemeenten. Dit mag voor wat betreft de dialoogtafel niet als een evenredige vertegenwoordiging gezien worden van alle inwoners.
  

Conclusie

• De dialoogtafel mag niet gezien worden als ‘gedragen door de bevolking’.
  

   

De aanzittenden
“Aan de Dialoogtafel zitten 15 mensen die ieder staan voor een belang in het gebied waar gas wordt gewonnen. Het gaat om bewoners, boeren, het lokale bedrijfsleven, industrie, NAM en overheden.” Bron: Dialoogtafel Groningen

Volgens minister Kamp is de dialoogtafel bedoeld voor gesprekken tussen bewoners, bedrijven, maatschappelijke instellingen en overheden en moet deze het geschonden vertrouwen in Noordoost-Groningen herstellen en het gebied nieuw perspectief bieden. (bron: de Volkskrant, 6 februari 2014)

Maar deelnemers als het Rijk en de NAM zijn niet onafhankelijk. Belangenpartijen en bedrijven hebben logischerwijs een eigen agenda die niet altijd strookt met het belang van de bewoners. Mogelijke uitkomsten liggen nl. zeer gevoelig. Belangen van bevolking, bestuurders en bedrijfsleven liggen immers niet altijd in elkaars verlengde.

Sommige instanties zonder winstoogmerk ontvangen subsidies/bijdragen van de Shell of NAM en zijn dus niet onafhankelijk te noemen.

De dialoogtafel is vertegenwoordigd door:

de Vereniging Groninger Dorpen (VGD), de Samenwerkende Bedrijven Eemsdelta (SBE), Land en Tuinbouw Organisatie (LTO), Natuur en Milieufederatie Groningen (NMG), Stichting Oude Groninger Kerken (SOGK),Vereniging Groninger Bodem Beweging, Midden- en Klein Bedrijf (MKB), 8 woningcorporaties.

Jos De Groot (directeur Energiemarkt; projectleider vanuit het ministerie), Bart van de Leemput (algemeen directeur van NAM), Emme Groot (Veiligheidsregio Groningen), Albert Rodenboog (9 gemeenten), William Moorlag (gedeputeerde voor de Provincie Groningen). Samenwerking MijnbouwSchade Groningen (SMS),

Als voorzitters fungeren de oud-politici Jacques Wallage (PvdA) en Jan Kamminga (VVD).

Maatschappelijke effecten
Er is zoveel geld uitgegeven aan onderzoeken waarbij de belangrijkste component: de (on)tevredenheid van de gedupeerden, nooit volledig is meegenomen. Er is geen onafhankelijk huis aan huis (tevredenheids)onderzoek, noch een uitgebreide enquête gedaan naar de gevoelens van onveiligheid onder de bewoners van het zwaarst getroffen gebied. Ook is de schade niet m.b.v. de EMS-schaal duidelijk in beeld gebracht.

Wel steekproeven, maar deze onderzoeken zijn door de belanghebbende partij betaald.

De NAM heeft als bedrijf zich te houden aan de regels van verantwoord opereren (SER, Algemene Rekenkamer), dat wil zeggen: zorg hebben voor maatschappelijke effecten. Een onderdeel daarvan is: “het onderhouden van een relatie met belanghebbenden op basis van doorzichtigheid en dialoog.” Deze relatie evenwel is zeer eenzijdig gericht.

Een relatie op basis van ‘doorzichtigheid’ en ‘dialoog’ lijkt de NAM wel te hebben met bestuurders uit de regio, maar zij zijn niet de enige belanghebbenden. Juist degenen die direct te maken hebben met de gevolgen van de gaswinning zijn de eersten waarmee de NAM een relatie mee zou moeten opbouwen. Een relatie die gebouwd is op eerlijkheid en wederzijds respect.

Deze relatie is er niet. Er is geen sprake van een dialoog, maar van een dictaat, en van een dialoogtafel die doet voorkomen of er een dialoog met de bevolking is.

In plaats van doorzichtigheid worden door de NAM halve waarheden verteld, en is er sprake van misleiding, mist en ruis.

Wegkijken
Wegkijken is voor de bewoners uiteindelijk erger dan de waarheid onder ogen zien. De waarheid onder ogen zien is niet gemakkelijk. Het voordeel hiervan is dat je dan een keuze kunt maken en iets kunt ondernemen.

Het vertrouwen zal kunnen groeien wanneer de gevolgen van de gaswinning door iedereen als een gezamenlijk probleem wordt gezien.

Nu wordt een schijnwereld gecreëerd in de hoop dat de gewone burger, die voor draagvlak moet zorgen en niet onrustig wordt. Uiteindelijk wordt door deze houding het tegenovergestelde bereikt.

Halfwaardetijd
Wetenschap berust voor het grootste deel op afgesproken formules, voorwaarden en aannames. Het blijkt dat bv. de medische wetenschap rekening moet houden met een halfwaardetijd van 40 jaar. Dat betekent dat de helft van de waarheden na 40 jaar zijn achterhaald. Trek je dit door, dan blijkt aan het eind het grootste deel achterhaald te zijn.

De NAM zorgt natuurlijk voor haar eigen waarheden: ze betaalt op een enkel onderzoek na, alle onderzoeken. De halfwaardetijd lijkt bij de NAM dan ook vele malen korter. In de tijd zijn zoveel waarheden/verwachtingen/risico’s zo snel achterhaald dat gesproken kan worden van onderzoeken met een wel heel korte houdbaarheidsdatum. Het kortetermijndenken met het oog op gevolgen voor bewoners blijkt voor de NAM de gewoonste zaak van de wereld. Waarbij aangetekend dat de uitkomsten iedere keer negatief moeten worden bijgesteld. Dit proces duurt voort.

Draagvlak en reputatie
Draagvlak en reputatie: woorden waar alles om draait. Een voorbeeld: tijdens de nieuwjaarsvisite 2014 in het Provinciehuis riep de commissaris van de Koning, dat hij achter de bewoners stond en altijd voor hen op zou komen. Een luid applaus was het gevolg. Bij de nieuwjaarsreceptie op 8 februari 2014 van Energy Valley vertelde hij dat met name draagvlak onder de bevolking belangrijk was.

Een goed verstaander heeft aan een half woord genoeg.

Een goede naam is iets wat heel kostbaar is. Daarom wordt er veel gedaan voor een goede reputatie. Plaatselijke activiteiten worden ‘beloond’ met NAM-geld. Ook kinderen worden niet vergeten. Dreigt er onrust dan blijft de weegschaal in evenwicht door bewoners geld te geven voor bv. leefbaarheidsprojecten. In het schema van de NAM bij een top-event (een beving met Mmax >2), staat bij reputatie – om de effecten van een beving te verkleinen – “sociale investeringen”. Zie figuur 110.

De NAM strooit her en der als de knecht van Sint met suikergoed en pepernoten. Op hun site staan prachtige voorbeelden van hoe maatschappelijk verantwoord de NAM bezig is, maar er is een probleem: de bewoners geloven niet meer in Sinterklaas.

Waarom steeds de zaken mooier voorstellen dan ze zijn en moeten de inwoners dom gehouden worden?

Is het Kabinet gehouden aan allerlei onbekende afspraken met allerlei multinationals? Wanneer je o.a. de vrijhandelsakkoorden bekijkt, is dit inderdaad het geval.

Nicolaaskerk Oldenzijl

Toen
Jarenlang is ontkend dat gaswinning bevingen kon veroorzaken. Pas sinds1986 zijn de bevingen in Groningen geregistreerd. In het rapport “Gebouwschade Loppersum, Deltares 2011” wordt beweerd dat de eerste aardbeving van het Groningen gasveld werd waargenomen op 5 december 1991met een kracht van 2.4 op de schaal van Richter. Prof. Dr. R.D. Schuiling, mede oprichter van het onafhankelijk Geologen Platform, Willem Meiborg (ingenieur uit Groningen) en Meent van der Sluis wisten wel beter: “In het stuk over de gasbevingen (‘Kwade kansen’, Wetenschapsbijlage 1&2 maart) wordt gezegd dat de eerste bevingen pas in 1991 waargenomen werden. In werkelijkheid werden de eerste bevingen al rond 1960 gevoeld, vrij kort na het begin van de gaswinning. De autoriteiten en de NAM zelf hebben een groot aantal jaren volgehouden dat gasbevingen niet bestaan, en dat schadeclaims van boeren in Groningen voortkwamen uit fraude en oplichting. De heer V.d. Sluis, milieugedeputeerde van Drenthe, heeft destijds zeer zorgvuldig alle gegevens over elke beving verzameld. Het was zo duidelijk als wat dat die bevingen, in dit tot de gaswinning altijd volledig a-seismische gebied, direct gerelateerd waren aan de gaswinning.”

Bronnen: NRC 15 maart 2014,, R.D.Schuiling. http://www.nrc.nl/handelsblad/van/2014/maart/15/aardbevingen-in-groningen-bevingen-door-gaswinning-1358816
Gevaar gaswinning lang ontkend http://nos.nl/artikel/591996-gevaar-gaswinning-lang-ontkend.html

“Willem Meiborg, ingenieur uit Groningen, wees in een ingezonden brief in het Nieuwsblad van het Noorden op 8 november 1963 op de gevaren van de gaswinning. Hij voorspelde calamiteiten en een forse bodemdaling. Vergeefs. “Mijn opa werd door de NAM en de Overheid weggezet als een dorpsgek”, zegt zijn kleinzoon Willem Meiborg uit Woerden.

“Nog is er geen gas in huis of in de kranten staat al hoe groot de winsten voor de Staat (Holland) of voor de oliemaatschappijen zullen zijn. Maar welke voordelen zullen ter beschikking worden gesteld voor de besturen en voor de bewoners van de noordelijke provincies? Belangrijke bedragen zullen gereserveerd moeten worden voor allerlei calamiteiten, zoals bijvoorbeeld de in toekomst te verwachten bodemdalingen,” schrijft Meiborg in de krant. Hij besluit zijn brief met een berekening waaruit hij de conclusie trekt dat de bodem van het gasveld een meter kan zakken wanneer de NAM de hele gasvoorraad weghaalt.”

Bron: Dagblad van het Noorden 14 december 2013 http://www.dvhn.nl/nieuws/groningen/willem-beton-wees-in-1963-vergeefs-op-gevaren-gaswinning-10403913.html#.U9nf1GOvTX4

“Het KNMI werkt met verborgen hypothesen”

Asser geograaf dr. M. W. van der Sluis bestrijdt ‘Biltse’ verhalen over oorzaak aardbevingen

“Het KNMI mag een internationaal gerespecteerd instituut zijn, de Asser geograaf dr. M. W. van der Sluis wantrouwt “in toenemende mate” de ‘Biltse’ wetenschappers. Niet vanwege hun weersverwachtingen, wel om hun verklaringen van aardbevingen in ons land. Volgens het KNMI zijn vrijwel alle bevingen het gevolg van natuurlijke oorzaken. Van der Sluis bestrijdt dat en legt een duidelijke link met de gaswinning. Wat hem irriteert is de “pertinente weigering” van ‘De Bilt’ om dit gegeven “objectief’ te onderzoeken.” Bron: Digibron mei 1992 http://www.digibron.nl/search/detail/30e2f3c97e7366fcfde5a5352ddb1423/het-knmi-werkt-met-verborgen-hypothesen

Als hoofdconclusie pleitte Van der Sluis voor het openbaar maken van alle relevante gegevens en voor een onafhankelijke deskundige voorlichting.

Hij overleed in juli 2000 op 56-jarige leeftijd aan een hartstilstand. Hij heeft niet meer meegemaakt dat zijn voorspellingen deels uitkwamen en dat vriend en vijand nu zeggen dat hij toch gelijk had.

In januari 1997 verscheen bij Boon uitgever in Groningen zijn boek Dutch Drowning Syndrome met als ondertitel Mijnbouwschade op vaste land en Wadden in Nederland. Een door veel mensen gewaardeerd en voor iedereen gemakkelijk leesbaar boek dat zeer de moeite waard is antiquarisch aan te schaffen.

Nu
Er is weinig veranderd in de houding van de NAM. Integendeel, onder de bevolking heerst steeds meer en grotere onvrede. En terecht. De lijst is lang, het slachtoffergehalte hoog.

Er heerst onvrede en verbazing over allerlei afspraken, beloftes, handelingen, rapporten, taxaties, toekomstperspectieven, enz.

De regie ligt bij alles in handen van NAM cq Overheid. Bewoners kunnen alleen maar hun stem verheffen, maar deze wordt nauwelijks gehoord. Of misschien wel, maar domweg genegeerd.

De manier hoe met medemensen wordt omgegaan, zonder enig commitment, is kafkaësk, gelardeerd met nieuwe ingewikkelde technische termen of met dorre, droge ambtelijke taal zo uit het boekje of van de cursus.

Niemand van de NAM of Overheid die echt zijn of haar eigen verantwoordelijkheid durft te nemen. Angst overheerst, dit is aan alles te merken.

Maatschappelijk ondernemen
Maatschappelijk ondernemen is volgens de Algemene Rekenkamer hetzelfde als de zorg voor de maatschappelijke effecten.: zorg voor het volk, de planeet, voor het onderhouden van een relatie met belanghebbenden op basis van doorzichtigheid en dialoog. Deze zorg is ver te zoeken. De NAM verdient dit keurmerk niet.

Het sprookje of de werkelijkheid

Laat de mensen in het theater het sprookje maar blijven aanschouwen. Ze zien toch de orkestbak niet, met de eerste violist, de dirigent en als belangrijkste, de regisseur met zijn assistent-resident.

De regisseur houdt de mensen in de gaten die hopen op een goede afloop, hun ogen strak gericht op het toneel. Sprookjes zijn immers spannend en verraderlijk. Wanneer de toeschouwers – die zich niet bewust zijn dat door hen het sprookje in stand wordt gehouden – toch een beetje onrustig worden, knikt de regisseur naar de assistent die de bedoeling snapt, het op schrift stelt en naar buiten brengt. De dirigent laat onmiddellijk de eerste violist een ander deuntje spelen. Iedereen blij dat het gevaar is afgewend.

Vergelijk hoe bestuurders (ook lokale) het volk toespreken bij slecht nieuws. Ze lijken voor het volk op te komen. Het tegendeel lijkt meer het geval: het ‘volk’ in het theater mag niet ‘gaan staan’. De regisseur kent de toeschouwers. Het zijn mensen die altijd gewend zijn hun eigen zaken te regelen, niet afhankelijk willen zijn, rustig blijven, maar zich bij problemen die niet door hen opgelost kunnen worden, vrij snel er bij neerleggen. Ze komen niet gauw voor hun rechten op. De meeste Groningers kunnen het ook niet bevatten dat bestuurders zich tegen hen keren.

Maar het grote kwaad is al geschied; en we staan nog maar aan het begin van een zware moeilijke periode.

De Staat gaat voor het algemeen belang, logisch zou je denken, maar de gaswinning lijkt niet meer in handen van de Staat te liggen, maar bij de grote mijnbouwindustrieën. Een samenleving helaas kan op deze manier niet verder en zal haar grenzen moeten bepalen.

We staan evenwel grondrechtends op ons eigen grond. We zijn eigenlijk samen met andere mensen behoeders van die grond geworden. Ook voor het nageslacht.